تازگی و کیفیت نان در ارزش غذایی آن تأثیر فراوانی دارد، به همین علت نحوه نگهداری نان از اهمیت زیادی برخوردار است. در ادامه این مقاله قصد داریم تا روش نگهداری نان را بررسی کنیم.
قبل از خرید نان باید به این نکته توجه کنید که مدت زمان نگهداری نان کوتاه است. در واقع اگر نان، بعد از ۲ روز کپک هم نزند، مزه تازه خود را از دست می‌دهد و طعم کهنگی به خود می‌گیرد.
بنابراین برای نگهداری نان بدون ایجاد کپک زدگی و کهنگی نیاز به رعایت برخی نکات است، که در ادامه آن‌ها را بازگو خواهیم کرد.
بهترین زمان برای مصرف نان
زمانی که نان تازه پخت شده، بهترین زمان برای مصرف آن است. زیرا نانی که از کوره خارج می‌شود، هنوز هیچ‌گونه آلودگی به خود جذب نکرده و از طرفی ارزش غذایییش در بالاترین حالت ممکن قرار دارد.
روش نگهداری نان
نان‌ها در انواع مختلف تهیه می‌شوند و ارزش غذایی و همینطور روش نگهداری از نان‌ها با یکدیگر متفاوت است. اگر بسته‌بندی و روش نگهداری از انواع نان اصولی انجام شود، کیفیت آن تا مقدار زیادی حفظ خواهد شد.
هر چند که روش نگهداری انواع نان با هم فرق دارد، اما تقریبا در یک سری از نکات روش نگهداری برای بیشتر آن‌ها یکسان است. مثلا نان‌ها مانند لواش، تنوری و… را می‌توان شبیه به یکدیگر نگهداری کرد. هرچند روش نگهداری نان‌های فانتزی مانند باگت کمی متفاوت است.
نانی که از تنور بیرون می آید، استریل است و بافت نرم و عطر و طعم دلچسبی دارد. ولی بلافاصله بعد از خارج شدن از تنور و سرد شدن، به سرعت به کپک های موجود در محیط آلوده می شود و اگر در نگهداری آن دقت نشود، به سرعت کپک خواهد زد.
در نتیجه برای جلوگیری از کپک زدن و حفظ نان از بیاتی زودرس، باید در خنک کردن و نگهداری آن دقت کرد. در ادامه به انواع روش نگهداری نان می پردازیم.
نکات مهم در زمان خرید نان
معمولا همیشه در نانوایی‌ها دیده‌ایم که بعضی ها بعد از خرید نان اقدام به سرد کردن آن می‌کنند و آن‌ها را به صورت داغ بر روی یکدیگر نمی‌گذارند. در واقع این کار صحیحی است و به ماندگاری بیشتر نان کمک می‌کند. قرار دادن نان داغ بر روی یکدیگر باعث زود کپک زدن آن‌ها می‌شود.
در نتیجه بعد از خرید نان، حتما بگذارید نان‌ها به خوبی سرد شوند و توجه کنید از نگهداری نان‌ها بر روی یکدیگر در زمانی که داغ هستند جلوگیری کنید. زیرا حرارت زیاد باعث نرمی بیش از حد نان شده و ساختار آن را تغییر می‌دهد و نان را بیشتر مستعد کپک زدگی می‌کند.
در واقع در هنگام خرید نان در همان محل نانوایی نان‌ها جدا جدا بر روی صفحه ای گذاشته و بگذارید کمی خنک شود و در هنگام ورود به خانه آن‌ها را جدا از هم بگذارید و اجازه دهید خوب سرد شوند.
بعد از این که نان‌ها را به خوبی سرد کردید، آن‌ها را درون کیسه در بسته قرار دهید، تا مانع از ورود هوا به آن شوید. دربسته بودن کیسه نان به شکلی که هوا به آن وارد نشود و همچنین قرار گرفتن آن دور از نور خورشید می‌تواند ماندگاری نان را بالا ببرد.
این روش را برای انواع نان ایرانی مانند لواش، تنوری، تافتون، سنگک و بربری به کار ببرید. در صورتی که نان‌ها بزرگ هستند بهتر است آن را به قطعات کوچک‌تر تبدیل کنید.
نگهداری نان در منزل
اگر می‌خواهید نان را بیرون از یخچال نگهدارید، به دنبال منطقه‌ای خشک و خنک بگردید. نگهداری نان در جای مرطوب و گرم، باعث می‌شود نان زودتر از موعد کپک بزند.
همچنین دقت کنید که اگر قبل از خنک شدن نان آن را در داخل پلاستیک قرار دهید، باعث زودتر بیات شدن نان، خواهید شد. وقتی به منزل رسیدید نان‌های خود را درون یک پلاستیک در بسته نگهداری کنید، البته توجه داشته که هوا وارد پلاستیک نشود و در معرض نور آفتاب هم قرار نگیرد.
به این شکل نان را به مدت دو روز می‌توانید نگهداری کنید. در این مدت نباید نان درون یخچال قرار بگیرد، بهتر است نان را در دمای محیطی مانند آشپزخانه نگهدارید.
استفاده از ظرف برای نگهداری از نان ها یکی دیگر از روش‌هایی است که از گذشته تا امروز مرسوم بوده است. ظرف نان باید دردار باشد و به خوبی بسته شود، تا مانع ورود هوا شده و از کپک زدگی و بیات شدن نان جلوگیری کند.
در صورتی که تصمیم به نگه داری نان در دمای محیط دارید، می‌توانید از یک فویل آلومینیومی هم استفاده کنید. فویل آلومینیومی جلوی خشک شدن زود هنگام رطوبت درون نان را می گیرد و به ماندگاری آن کمک می‌کند.
این روش نگهداری نان باگت بهترین راه است و در زمان استفاده، نان در بهترین حالت خود قرار دارد. البته این روش‌های گفته شده برای نگهداری دیگر نان‌ها هم مناسب است و می‌توانید برای نگهداری نان تست، لواش، تافتون و … از این روش استفاده کنید.
انواع روش نگهداری نان
روش نگهداری نان به چهار شکل تقسیم می‌شود:
- نگهداری در محیط خارج از یخچال
- نگهداری نان به صورت خشک شده
- نگهداری نان در یخچال
- نگهداری نان در فریزر
- نگهداری نان در جانونی
همانطور که گفتیم نگهداری نان در بیرون از یخچال، فقط تا دو روز امکان پذیر است. البته به شرط آن که در محیطی مناسب نگهداری شود. در واقع باید نان را در محیط خشک و خنک نگهداری کنید. چرا که در صورت مرطوب و گرم بودن محیط به راحتی کپک می‌زند.
بهتر است در محیط بیرون نان را در داخل نایلون یا فویل قرار دهید و بعد در جانونی بگذارید. در جانونی خود را نبندید، تا جریان هوا وجود داشته باشد. (توجه کنید که نگهداری نان در داخل یک کیسه پلاستیکی یا بسته بندی شده باعث می‌شود نان کهنه نشود، ولی به دلیل رطوبت و هوایی که در داخل پلاستیک ممکن است وجود داشته باشد، بافت آن آسیب ببیند.)
بهتر است مقدار نان در محیط بیرون از یخچال، به میزان مصرف روزانه شما باشد و مابقی نان‌ها را در داخل فریزر بگذارید. برای جلوگیری از بیات شدن نان، بهترین روش نگهداری نان قرار دادن در فریزر است.
- نگهداری نان خشک
گاهی به دلیل نبود دسترسی به یخچال و فریزر به خصوص در بعضی از روستاها و یا بین عشایر، برای نگهداری طولانی مدت از نان، آن را خشک می‌کنند.
برای این کار نان را در زیر آفتاب قرار داده و آن را خشک می‌کنند. در واقع خشک شدن نان به دلیل خشک شدن آب داخل آن است. با از بین رفتن آب داخل نان، نان نیز کریستاله نمی‌شود و جلوی بیات شدن نان گرفته می‌شود.
- نگهداری نان در یخچال
نان را در یخچال قرار ندهید! اخرین مکانی که نان شما می‌تواند در آن قرار بگیرد یخچال است! نانی که در یخچال نگهداری می‌شود ۶ برابر سریع‌تر از نانی که در محیط بیرونی قرار دارد، خشک و سفت می‌شود.
در صورتی که مجبور به گذاشتن نان در داخل یخچال شدید، آن را در داخل پارچه‌ای سفید بپیچید و سپس آن را در یخچال بگذارید. نگهداری نان‌های تجاری که دارای مواد نگهدارنده هستند در یخچال مانعی ندارد.
استفاده از یخچال برای نگهداری نان، روند بیات شدن و کپک زدگی آن را تا ۳ برابر افزایش می‌دهد! در صورتی که قصد دارید به مدت دو روز نان را نگهداری کنید، بهتر است نان در دمای محیط با شرایطی که در قبل گفته شد نگهداری شود.
- نگهداری انواع نان در فریزر
بهترین روش نگهداری نان که موجب ماندگاری بالای نان می شود، نگهداری کردن آن در فریزر است. در صورتی که تصمیم دارید نان را بیشتر از ۲ روز نگهدارید، بهتر است تا آن را بسته بندی کرده و درون فریزر نگهداری کنید.
در بسته بندی نان دقت کنید که پلاستیک در بسته باشد و هوا به داخل آن وارد نشود. همچنین هوای درون پلاستیک را هم در هنگام بسته بندی از آن خارج کنید.
در صورتی که تصمیم به نگهداری نان باگت دارید بهتر است خمیر وسط آن را جدا کرده و نان را بدون خمیر وسط نگهداری کنید. نام باگت به این شکل در هنگام استفاده، از شرایط بهتری برخوردار است.
بهترین حالت ممکن برای نگهداری از نان در فریزر، قرار دادن آن در دمای منفی ۴ درجه سانتی‌گراد تا منفی ۱۰ درجه سانتی‌گراد است.
روش یخ زدایی نان
بهترین روش یخ زدایی نان، قرار دادن نان در دمای محیط به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه است. برای این کار نان را از داخل پلاستیک آن خارج نموده و در جریان هوا قرار دهید تا به مرور به بافت نرم خود بازگردد.
- یخ زدایی نان با ماکروفر
اگر عجله دارید نیز می‌توانید از ماکروفر به مدت ۱۵ ثانیه برای نان‌های نازک مثل لواش و مدت ۳۰ ثانیه برای نان‌های کلفت‌تر مثل سنگک استفاده کنید.
- یخ زدایی نان با فر
در صورت نداشتن ماکروفر می‌توانید نان را در داخل فری با درجه حرارتی ۱۷۵ درجه به مدت ۱۰ دقیقه قرار دهید.