نان سبوسدار یکی از نانهای پرخاصیتی است که میتوانید برای وعدههای غذایی مختلف و در اشکال و انواع مختلف آن را میل کنید. سبوس غنیترین منبع غذایی فیبر و الیاف گیاهی محسوب میشود.
در نان سبوس به طور میانگین، دو برابر ویتامین، مواد معدنی و مواد فیبری نسبت به نان سفید وجود دارد. مواد فیبری در نان سبوسدار راهی برای رفع مشکلات گوارشی است. در ادامه برای آشنایی با نان سبوسدار با “نان بامبو” همراه باشید.
سبوس چیست؟
اما برای اینکه ببینیم نان سبوسدار چه نوع نانی است؟ ابتدا باید بدانیم سبوس چیست و چگونه به دست میآید؟ همانطور که میدانیم اغلب نانها از گندم یا جو تهیه میشوند.
هر دانه گندم یا جو از سه قسمت اصلی و مهم تشکیل شده است. این سه قسمت اصلی شامل سبوس، آندوسپرم و جوانه است که سبوس خارجیترین لایه دانه گندم یا جو است. در نتیجه این قسمت از غله که دائماً در معرض آفتاب و هوا بوده و از تشعشع نور خورشید استفاده میکند، مورد نظر ماست.
سبوس فواید بسیار فراوانی برای سلامتی بدن دارد که یکی از مهمترین خواص آن، فیبر موجود در آن است. فیبر موجود در آن به عملکرد دستگاه گوارش کمک کـرده و مانع از ابتلای فرد به یبوسـت میشود.
فیبر به ویژه به پیشگیری از بیماریهای روده بزرگ از جمله سرطان کولون نیز کمک میکند. از دیگر خواص نان سبوسدار ارزش غذایی بالای آن بوده، به طوری که انواع سبوس سرشار از ویتامینهای گروه ب و اسیدهای چرب مفید برای بدن شامل امگا۳ و امگا ۶ است.
تحقیقات پژوهشگران نشان داده که جهت تسهیل و بهبود عملکرد دستگاه گوارش هیچ ماده غذایی با سبوس برابری نمیکند، به همین دلیل سبوس به طلای گیاهی معروف شده است.
همچنین غلات کامل و حاوی سبوس منبع غنی منیزیم معدنی هستند. منیزیم ماده اصلی حدود ۳۰۰ سیستم آنزیمی در بدن است و مصرف این ماده معدنی بسیار برای سلامت قلب، مغز و استخوانها اهمیت دارد. اما در ادامه ببینیم نان سبوسدار چیست؟
نان سبوسدار چیست؟
نان سبوسدار نانی است تهیه شده از آرد سبوسدار و به طور کلی نانی که از دانههای سبوسدار گندم (با پوسته) تهیه میشود را نان تیره یا سبوسدار مینامند.
نان سبوس به طور میانگین دو برابر ویتامین، مواد معدنی و مواد فیبری نسبت به نان سفید دارد. در واقع پس از فرایند تخمیر، اسیدفیتیک آن تخریب و کلیـه املاح و ویتامینهای مغذی موجود در آن آزاد و جذب بدن میگردد.
انواع نان سبوسدار شامل نان سبوس گندم و نام جو سبوسدار میباشد که هریک خواص مختص به خود را برای سلامت بدن دارا است.
با توجه به اینکه غذای غالب مردم، نان و فرآوردههای آردی است و بخش عمدهای از نیازهای انرژی و پروتئین بدن را تأمین میکند، دانستن بهترین نوع نان و خواص نان سبوسدار اهمیت فراوان دارد.
به علت داشتن منیزیم فراوان، مصرف سبوس برای سلامت قلب، سلامت مغز و سلامت استخوانها اهمیت فراوانی دارد و مهمترین راه درمان طبیعی یبوست سبوس است. جلوگیری از یبوست از بروز هموروئید، التهاب دیورتیکول ، سرطان کولون، شقاق، فیستول و عفونتهای دستگاه گوارش پیشگیری میکند.
به طور کلی میتوان گفت، فیبرهای گیاهی به دو نوع تقسیم میشوند محلول و نامحلول. سبوس گندم جزو دسته فیبرهای غذایی نامحلول محسوب میشود که در جلوگیری از یبوست و سایر بیماریهای روده بزرگ مؤثر خواهد بود. سبوس جو و برنج نیز از فیبرهای محلولاند که به کاهش کلسترول خون کمک میکنند.
از کجا میتوانیم بفهمیم که یک نان سبوسدار است؟
آردهای سبوسدار بعد از پخت در نانوایی تغییر رنگ داده و تیره میشوند، بنابراین باید بدانید که تغییر رنگ در نانهایی که سبوسدار هستند به معنای افت کیفیت نیست، بلکه به دلیل افزایش درصد سبوس موجود در آن است.
اگر به منظور تولید سریع از جوش شیرین در نان استفاده شود، تجزیهٔ فیتین انجام نمیگردد. در نتیجه آهن، منیزیم و کلسیم در آن جذب نمیشود. به همین دلیل استفاده از جوش شیرین در نانواییها هنگام پخت نان، باعث کمبود آهن در بدن مخصوصاً در آقایان میشود.
در حالی که اگر در مدت طولانی خمیر توسط خمیر ترش اصطلاحاً ور بیاید، ماده فیتین توسط آنزیمهای موجود در غلات تجزیه شده و بدن میتواند از مواد معدنی نان استفاده کند. همچنین پیشنهاد میشود هنگام مصرف نانهای سبوسدار، مایعات و آب فراوانی مصرف شود.