تاریخچه نان کروسان به طور دقیق مشخص نیست و داستانهایی در این مورد از منابع مختلف نقل میشود. اما به هر حال باید دانست این نان خوشمزه فرانسوی در اصل اصالتی فرانسوی ندارد و اترشی است.
درباره تاریخچه نان کروسان بعضی معتقدند که کروسان از کیپفلهای اتریشی (شیرینی وانیلی به شکل هلال پوشیده شده با شکر) تأثیر گرفته و منشأ این شیرینی در سال ۱۶۸۳ به عنوان یاد بود جشن پیروزی اتریش بر امپراتوری عثمانی است. آنها میگویند که شکل ظاهری آن تقلید از هلال ماه پرچم ترکیه است.
و البته داستان جالبتری هم در این باره نقل میشود که در ادامه تاریخچه نان کروسان به این داستان میپردازیم. پس با سایت “نان بامبو” همراه باشید.
تاریخچه نان کروسان
این شیرینی یا در واقع نان از نانهای اصیل فرانسوی بوده و غالباً برای صبحانه سرو میشده است. بسیاری از مردم، «کروسان» (Croissant) یا همان «کروسانت» را جزو شیرینیهای اصیل فرانسوی به حساب میآورند؛ اما شاید جالب باشد که بدانید در واقع تاریخچه نان کروسان به حملهی عثمانیها به کشور اتریش و دورهی محاصرهی وین برمیگردد.
شیرینیهای امروزی کروسان در سال ۱۶۸۳ میلادی رواج پیدا کرد. درست زمانی که امپراطوری عثمانی قصد داشت هنگام محاصرهی وین تونلی در زیر این شهر بسازد.
شیرینی «کیپ فرل» (Kipferl)، از کروسان قدیمیتر است و قدمت آن به قرن ۱۳ میلادی و به اتریش برمیگردد. شیرینیهای امروزی و مدرن کروسان اما همانطور که گفتیم در سال ۱۶۸۳ میلادی رواج پیدا کرد و ریشه آن در واقع همان شیرینی کیپ فرل است.
در آن زمان شهر وین به محاصره نیروهای امپراطوری عثمانی در آمده بود. وقتی که آنها قصد داشتند هنگام محاصرهی وین شبانه تونلی را در زیر شهر بسازند تا از این راه بتوانند وارد شهر شوند، نانواهایی که در شب مشغول به کار بودند صدای کندن این تونل را شنیدند.
این شد که نانواها، این موضوع را به نگهبانان خبر دادند و در نتیجه پادشاه «ژان سوم سوبیسکی» (John III Sobieski) توانست خودش را به موقع برساند و ترکها را شکست دهد.
بعد از شکست ترکها نانواییها تصمیم گرفتند شیرینی درست کنند که شبیه به هلال ماه روی پرچم عثمانیها باشد تا خاطرهی پیروزی آنها را زنده کند.
شاید از خودتان بپرسید هلال ماه پرچم امپراتوری عثمانی، چه ربطی به پیروزی اتریشیها دارد؟ در واقع خوردن شیرینی کیپ فرل برای مردم اتریش، مانند خوردن دشمنشان (هلال روی پرچم آنها) میمانَد و خاطرهی پیروزی آنها را برایشان زنده میکرد.
در نتیجه نان کروسان ریشهی فرانسوی ندارد و اصالتاً اتریشی است. البته به مرور زمان این نان در فرانسه بیشتر مورد استقبال قرار گرفت.
نان کیپ فرل در سال ۱۷۷۰ میلادی و زمانی وارد کشور فرانسه شد که «ماری آنتوانت» که اصالت اتریشی داشت با پادشاه کشور فرانسه، یعنی لویی شانزدهم ازدواج کرد.
ملکه بعد از زندگی در کشور فرانسه، احساس غربت داشت و دلش به شدت برای کشورش و غذاهای اتریشی تنگ شده بود. نانواهای خاندان سلطنتی تصمیم گرفتند تا شیرینی کیپ فرل را به افتخار او درست کنند و بعداً نام آن را «کروسان» گذاشتند.
به مرور زمان این نان در فرانسه مورد استقبال قرار گرفت و محبوبیت بسیاری در سراسر کشور فرانسه به دست آورد. البته فرانسویها برای طرز تهیه نان کروسان از کرهی بیشتری استفاده میکردند.
در واقع در تاریخچه نان کروسان میتوان گفت این نان از سال ۱۹۲۰ میلادی کم کم به یکی از نانهای اصیل فرانسه تبدیل شد و از آن به بعد کروسان اغلب در صبحانهی فرانسویها وجود دارد.
البته این را هم بگوییم که فرانسویها شکل هلالی کروسان را حفظ کرده و آن را تغییر ندادند. در صورتی که شیرینیهای کروسان در انگلیس به شکل صاف تبدیل شد.
تاریخچه کروسان و کتاب لاروس گاسترونومی
برای شناخت یکی از شاخصترین نانهای فرانسوی باید به سراغ معتبرترین منابع علمی قنادی رفت. در نگاه اول کروسان « croissant » یک شیرینی تخمیری لایهای است با پوستهای ترد و بافت درونی لانه زنبوری.
جناب آگوست اسکوفیه، در کتابش که جزء معتبرترین مراجع شناخت خوراک در دنیا هست درباره کروسان اینگونه نوشتهاند:
نان کروسان رول هلالی شکل به طور کلی با par feuilletee (خمیر لایهای) با خمیرمایه به عمل میآید.
این شیرینی خوشمزه در بوداپست (Budapest) در سال ۱۶۸۶ برای اولین بار پخته شد، زمانی که ارتش عثمانی شهر را محاصره کرده بودند.
آنها برای رسیدن به مرکز شهر اتریش، معابر زیرزمینی حفر میکردند. نانوایان که در طول شب کار میکردند، صدای کند و کاو عثمانیها را شنیدند و به اطلاع عموم رساندند.
مهاجمان دفع شدند. به نانوایانی که با هشدار (CROQUANT) آنها شهر نجات پیدا کرده بود، امتیازی برای پختن یک شیرینی مخصوص به صورت هلالی شکل (نشان پرچم عثمانی) داده شد.
تاریخچه کروسان به روایت مدرسه آشپزی کوردون بلو – Cordon bleu
شایسته است برای تعریف بهتر تاریخچه نان کروسان به جزوات آموزشگاه کردنبلو نیز مراجعه کنیم. شرح حال این نان هلالی در این جزوه به این صورت است:
کروسان یکی از شاخصترین شیرینیهای فرانسوی است و به همین دلیل ممکن است تعجب کنید که اصالت آن فرانسوی نیست. تصور میشود که این کروسان برای بزرگداشت شکست ترکان عثمانی در محاصره وین در سال ۱۶۸۳ ساخته شده باشد.
داستان از این قرار است که همزمان با خوابیدن مردم اتریش، ترکها با حفر سوراخ زیر دیوار شهر اقدام به حمله کردند. نانوایان تنها افرادی بودند که در آن ساعت اولیه صبح بیدار بودند.
یکی از این نانوایان صدای حفاری ارتش ترکیه را شنید. اعلام هشدار او باعث شد تا حمله متوقف شود. تنها درخواست نانوای قهرمان این بود که به او اجازه داده شود، یک شیرینی یاد بود منحصر به فرد بپزد.
نانوا شکل هلالی را برای آفرینش جدید خود انتخاب کرد تا نماد اسلام، هلال ماه را نشان دهد. به لطف قهرمانی نانوایان اتریش، ما هم اکنون میتوانیم از کروسان ترد، کرهای، پوسته پوسته و خوشمزه لذت ببریم.
شکل هلال معمولاً فقط به کروسانهایی که با مارگارین درست میشوند داده میشود. همچنین کروسان کره، از کره خالص تهیه میشود.